آیا به علم حضوری می‌توانیم ذات خدا را درک کنیم+پاسخ آیت‌الله مصطفوی
آیین رونمایی شرح الهیات نجات شیخ الرئیس ابوعلی سینا اثر آیت‌الله سیدحسن سعادت مصطفوی مدیرگروه فلسفه دانشگاه امام صادق(ع) پیش از ظهر امروز (چهارشنبه 5 خرداد) با حضور غلامرضا اعوانی، مهدی محقق، کریم مجتهدی، حسین کلباسی اشتری، عبدالله نصری، محمد محمدزاده، آیت‌الله غلامرضا فیاضی، حجت‌الاسلام حسن معلمی، و جمعی دیگر از فضلا و اساتید حکمت و معرفت در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
آیت‌الله سید حسن سعادت مصطفوی، شارح کتاب الهیات نجات ابن سینا با اشاره به اینکه خداوند است که دل‌های شما را متمایل به سمت اثر من کرده است، گفت: ما در طول اراده الهی قرار داریم بنابراین چون او می‌خواهد این کار شده است و من از همه شما تشکر می‌کنم که اینجا حضور دارید.
وی در ادامه عنوان کرد: طبق قرآن نمی‌توانیم به کسی تعلیم علم بدهیم، این خداوند است که به انسان‌ها علم یاد می‌دهد و ما تنها عواملی هستیم که مسیر را آماده می‌کنیم و موانع را برطرف می‌کنیم که فیض خداوند نازل شود چرا که فیض خداوند دائمی است.
آیت‌الله مصطفوی با تأکید بر اینکه ما دعا می‌کنیم تا در معرض فیض حق قرار بگیریم، اظهار داشت: بنابراین فیض الهی همیشه می‌آید و خداوند دائم الفضل است ما تنها در معرض آن باید قرار بگیریم. لذا تمام علوم و حقائق از ذات اقدس احدیت باید بر ما افاضه شود.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با طرح این پرسش که آیا ما می‌توانیم واصل به حق شویم یا خیر، گفت: معمولاً مطرح می‌شود که امکان چنین چیزی برای ما وجود ندارد، ما تا زمانی که موجود مادی هستیم چنین حجابی بین ما و خدا نمی‌تواند برداشته شود و تا این تعلقات مادی در ما هست ما نمی‌توانیم واصل الی الله شویم پس وصول مطلق ممکن نیست.
آیت‌الله مصطفوی در ادامه افزود: مرحوم ملاصدرا می‌فرماید که ما می‌توانیم به علم حضوری شهود حق کنیم، معنی علم حضوری این است که عالم با معلوم متحد می‌شود منتها از کانال وجودی خداوند. این فرمایش به اعتقاد من یک نوع تناقض دارد چرا که ما موجودی فقیر بالذات هستیم و خداوند غنی بالذات است و چطور ممکن است فقیر و غنی با هم متحد شود؟ درصورتی که علم حضوری یعنی عالم و علم و معلوم همه با هم یکی شوند!
وی با بیان اینکه امیرالمومنین(ع) فرمود که هر چه فقه داشته باشی به خداوند نمی‌توانی برسی، توضیح داد: البته در جای دیگر هم می‌گوید هر جا زرنگ باشی نمی‌توانید با عمق حق متحد شوی لذا خداوند است که از همه مبری است و ما فقط به او وابسته هستیم و او حافظ و محیط ما است و ما نمی توانیم نه خدا را بفهمیم و نه او را درک کنیم مگر از راه آثار او یا هستی.
مدیرگروه فلسفه دانشگاه امام صادق(ع) در ادامه یادآور شد: ما نمی‌توانیم به علم حضوری ذات خدا را شهود کنیم و ذات اقدس را این اندازه که بانگ جرسی دریافت کنیم، درمی‌یابیم. از امام حسین(ع) پرسیدند که الله صمد چیست، ایشان گفتند الله صمد یعنی لم یلد و لم یولد و لم یکن له کفواً احد.
